Milyonlarca Amerikalı seçmen, kendi partilerindeki aday adayları arasından seçim yapmak için Alabama, Alaska, Arkansas, California, Colorado, Maine, Massachusetts, Minnesota, Kuzey Carolina, Oklahoma, Tennessee, Texas, Utah, Vermont ve Virginia eyaletleri ile bağlı bölge Amerikan Samoası’nda dün oylarını kullandı. Alaska’da yalnızca Cumhuriyetçi Parti, seçimin büyük oranda boykot edildiği Amerikan Samoası’nda sadece Demokrat Partililer oy kullandı. Tek aday olarak seçimlere giren Başkan Joe Biden, 15 eyaletin tamamında, Nikki Haley ile yarışan Cumhuriyetçi aday adayı eski Başkan Donald Trump ise 15 eyaletin Vermont hariç 14’ünde seçimi önde tamamladı. Bu sonuçların ardından Trump’ın rakibi Nikki Haley’in de seçimlerden çekilmesiyle birlikte 5 Kasım 2024’te yapılacak Başkanlık Seçimleri’nde Trump ve Biden’ın 2020’den sonra bir kez daha kozlarını paylaşması neredeyse kesinleşmiş durumda.
Cumhuriyetçi Parti adaylığı için Nikki Haley ile yarışan eski ABD Başkanı Trump ise başkent Washington ve Vermont’ta rakibine yenilse de geri kalan eyaletlerde yüksek oy oranlarıyla kazanarak partinin adayı olmayı neredeyse kesinleştirdi. Alabama’da yüzde 83 civarında oy alan Trump, Arkansas’ta yüzde 75, California’da yüzde 74, kritik eyaletlerden Kuzey Carolina’da yüzde 74, Texas’ta yüzde 78 ve Virginia’da da yüzde 63 düzeyinde oya ulaştı. Başkanlık yarışındaki ön seçimlerde son duruma göre Donald Trump şu ana kadar 961, rakibi Nikki Haley ise 86 delege kazandı. Trump’ın adaylığını kesinleştirmesi için bin 215 delegenin desteğine ihtiyacı var.
Süper Salı’da ortaya çıkan sonuçların ardından sadece başkent Washington ve Vermont eyaletlerinde partisinin adaylık yarışını kazanan Nikki Haley’in yarıştan çekilme kararı aldığı bildirildi. NBC’ye açıklamalarda seçim kampanyası ekibi yetkilileri, Haley’in yarıştan çekilerek başkanlık seçimlerine hazırlanmaya başladığı belirtirken Trump için herhangi bir destek açıklaması yapmayacağının da altını çizdi. Yetkililer Haley’in kararının ardından “Top Trump’ın sahasında” yorumunu yaptı.
Demokrat Parti’nin tek adayı olan Biden, seçimlerde herhangi bir rakiple yarışmazken bazı eyaletlerde bir anlamda “protesto oyları” olarak görülen “kararsız” oyların çokluğu ise dikkat çekti. Kritik eyaletlerden Kuzey Carolina’da resmi olmayan sonuçlara göre kararsız oyların oranı yüzde 12’yi aştı. Benzer şekilde önemli bir Müslüman seçmenin yer aldığı Minnesota eyaletinde de Demokrat seçmenlerin yaklaşık yüzde 20’si “kararsız” oy seçeneğine oy attı. Minnesota’daki Müslüman seçmenler, daha önce Biden’ın Gazze’de katliamlar işleyen İsrail’e verdiği tam destek dolayı kararsız oy kullanacaklarını ilan etmişti.
Kendi partilerinden aday olmayı garantileyen 81 yaşındaki Biden ile 77 yaşındaki Trump’ın 5 Kasım’daki yarıştaki durumlarına dair anketler de yayımlanmaya devam ediyor. Son olarak New York Times gazetesi ve Sienna Üniversitesi tarafından yayımlanan anketlerde, Trump’ın yüzde 48’lik oy oranıyla yüzde 43’lük oya sahip olan Biden’ın beş puan önünde olduğu görüldü. Son dönemde hakkında çok sayıda dava açılan Trump’ın yargılanmasına seçim öncesi başlanması bekleniyor.
Demokrat Parti ön seçimlerine Joe Biden yönetiminin İsrail’e kayıtsız destek tavrı damga vuruyor. Her iki aday da bu desteğin neden olduğu öfkeyi yatıştırmaya çalışıyor. Başkan olması halinde Gazze’deki saldırıların hiç başlamamış olacağını yineleyen Trump, İsrail tarafının tüm ateşkes çağrılarını reddetmesini “Çünkü Biden’a saygıları yok” diye değerlendirdi. Demokrat seçmenlerin yüzde 62’sinin İsrail’e silah desteğine karşı olduğu belirtildi.
Haziran’a kadar sürecek ön seçimlerin ardından iki partinin adaylarını Temmuz ve Ağustos aylarında yapılacak kongrelerde kesinleştirmesi bekleniyor. Seçim sürecinde özellikle Meksika sınırında yaşanan göçmen krizi de belirleyici rol oynuyor. Her iki aday da sınırdaki Teksas eyaletini ziyaret ederken Trump, Biden’ın göçmen politikasını eleştirirken “O, ABD tarihinin en kötü başkanı” dedi. Biden ise Trump’ı göçmenlere yönelik tavrı üzerinden eleştirerek, “Seçilmesi, ABD’de demokrasiyi yok edecektir” ifadelerini kullandı.
